29 września 2016

CHROMATOGRAFIA LIŚCI

Wszystko czego potrzebujesz
Czy zielone liście mają w sobie barwnik tylko zielony, a czerwone tylko czerwony? Jak to się dzieje, że jesienią liście staja się kolorowe? Na te pytania można uzyskać odpowiedź wykonując bardzo prosty eksperyment.

POTRZEBUJESZ:
  • kilka małych słoiczków [ np. po koncentracie pomidorowym]. Muszą być dokładnie umyte i osuszone
  • filtr do kawy [ najlepszy byłby biały, ale może być też brązowy]. Można zastąpić grubym, białym ręcznikiem kuchennym.
  • zmywacz do paznokci [ musi zawierać aceton]
  • patyczek, kredka lub słomka
  • nożyczki
  • taśma klejąca [ może się przydać do umocowania paska z filtra do kawy]
  • liście do badania [nie mogą być zeschnięte]
JAK ZROBIĆ:
  1. Do słoiczka wkładamy drobno pocięte liście [ w każdym słoiczku może być tylko jeden rodzaj liści. Jeśli mamy kilka listków, np. szpinaku, czerwonej kapusty, liść klonu, to każdy z nich powinien być w osobnym słoiczku]
  2. Liście zalewamy zmywaczem do paznokci [nalewamy tyle, by zmywacz był kilka milimetrów ponad liśćmi]. 
    Jeśli badamy kilka rodzajów liści warto zaznaczyć, w którym słoiku jaki mamy liść.
  3. Z filtra wycinamy pasek o szerokości około 1 cm i długości pozwalającej na włożenie paska do słoiczka tak, by dotykał zmywacza, ale nie liści.
  4. Wycięty pasek mocujemy do patyczka.
  5. Pasek zanurzamy w słoiczku, a patyczek opieramy o brzeg słoiczka.
    Zamiast patyczków możemy użyć kredek lub ołówków.
  6. Słoiczek pozostawiamy minimum na godzinę, a najlepiej na 2-3 godziny w spokojnym miejscu [ chodzi o to by nikt go nie przesuwał].
  7. Wyjmujemy paseczek i sprawdzamy jakie kolory pojawiły się na pasku wyciętym z filtra.
    Tak wyglądają poszczególne liście po dwóch godzinach moczenia w zmywaczu
    Chromatografia na białych i brunatnych paskach. Można porównać jak wychodzą wyniki.
JAK TO DZIAŁA:
Pocięcie liści narusza komórki liścia [ jest z nich zbudowany]. Aceton zawarty w zmywaczu wnika do naruszonych komórek. W tych komórkach znajdują się barwniki, nadające kolor liściom. Poszczególne kolory rozdzielają się reagując ze zmywaczem i osadzają na naszym pasku z filtra do kawy.
Każda roślina zawiera w sobie barwnik zielony zwany chlorofilem [ nawet jeśli liście mają inny kolor]. Ten barwnik pozwala roślinie produkować jedzenie dla siebie [ proces fotosyntezy]. Kiedy liście obumierają [ np. jesienią] zielony barwnik powoli się zmniejsza, podczas gdy inne barwniki pozostają bez zmian. Dlatego jesienią liście zmieniają kolor - w zależności od tego jakiego barwnika jest najwięcej kiedy zniknie zielony, taki kolor ma jesienny liść.

MOST LEONARDA

Most ze szpatułek, które dostałam od pediatry.
Czy można zbudować most z samych patyczków [ deseczek]? Bez kleju, taśmy, gwoździ? Można. Wystarczy odrobina cierpliwości i... minimum 15 patyczków, np. po lodach.

POTRZEBUJESZ:
  • minimum 15 patyczków [ patyczki po lodach, szpatułki lekarskie, deseczki]
JAK ZROBIĆ:
Schemat układania patyczków
Patyczki układamy wg schematu powyżej. Pamiętajmy, że patyczki, które na schemacie są poziomo, muszą być ułożone na przemian. Raz na wierzchu, raz pod spodem patyczków, które na schemacie są pionowo. W czasie układania patyczków most będzie się wyginał ku górze. Można w czasie budowania jedną ręką [ może to robić też pomocnik] przyciskać go do podłogi, wtedy łatwiej się buduje.
Most z 18 szpatułek. Zarówno pod jak i na moście mogą jeździć samochodziki

JAK TO DZIAŁA:
Most utrzymuje się dzięki tarciu. Pomiędzy patyczkami zachodzi zjawisko tarcia, które utrzymuje je razem, tak jakby były sklejone.

DLA CIEKAWSKICH:
Leonardo da Vinci zaprojektował most, który bazował dokładnie na tych samych założeniach co most zbudowany przez nas. Projekt w oparciu o notatki Mistrza możecie zobaczyć tutaj W 2001 roku zbudowano most, wykorzystując plany Renesansowego Geniusza. Wygląda tak.
Jeśli zainteresowała Was postać tego wielkiego Humanisty, tutaj możecie obejrzeć Jego historię w wersji animowanej

27 września 2016

FOTORELACJA Z ZAJĘĆ [ 27 wrzesień 2016]

 Na zajęciach z 27 września...

... poznawaliśmy zagadnienie tarcia, próbując "rozerwać" dwa katalogi. Niestety zostaliśmy pokonani przez prawa fizyki.
Sprawdzaliśmy jak starożytni budowniczowie piramid transportowali wielkie bloki skalne i jak radzili sobie z tarciem.







 Naszą wiedzę o tarciu próbowaliśmy wykorzystać w praktyce, budując most z patyczków.
 Pomysły były różne...
...efekty także.






Konstruowaliśmy nasze pierwsze urządzenie pomiarowe - barometr i dowiadywaliśmy się co to takiego ciśnienie atmosferyczne.
Stworzyliśmy najprostszy telefon i balon na ciepłe powietrze...

...oraz przeprowadziliśmy nasz pierwszy eksperyment chemiczny - chromatografię liścia.

16 września 2016

Co we wrześniu?

Na pierwszych zajęciach zbudujemy, poeksperymentujemy i dowiemy się:
  • jak to się dzieje, że balon lata ? skonstruujemy model i spróbujemy unieść go w powietrze;
  • odkryjemy, że w zielonych liściach nie tylko jest zielony barwnik;
  • zaczniemy przepowiadać pogodę i skonstruujemy nasz pierwszy przyrząd pomiarowy - barometr;
  • dowiemy się jak wędruje dźwięk, tworząc prosty telefon;
  • odkryjemy jeden z wynalazków Leonarda da Vinci - tzw. most Leonarda
  • zgłębimy tajemnice budowy egipskich piramid